Prof. Dr. Mustafa ALICI
Kuran-i Kerim'de Yahudi, İsrailoğulları ve Ehli Kitap Terimleri
Kuran-i Kerim'de Yahudi, İsrailoğulları ve Ehli Kitap Terimleri
1. YAHUDİ
a. Geleneğin güdümündeki sisteme yani Rabbani veya talmudik yahudilige tabi olmak.
b. Babil ve sonrasinda gittikce güçlenen Rabbani Geleneğe tabi olmak.
c. Kelimenin etimolisiyle ( dönenler) soylersek hem olumlu hem olumsuz anlamı tarihsel açıdan yaşarlar: peygamberleri vasıtasıyla hidayet bulurken ruhbanlari araciligiyla haktan saparlar
d. Kelime aynı zamanda fiilen Babil sürgününunden geri dönüşü geleneği olusturmayi ( huden) işaret eder.
e.Bu anlamda Yehuf kelimesinin geçtiği ayetler genelde tarihsel açıdan Babil sonrası konjüktüre delalet eder..
d. Kuran, "yahudiler" hakkındaki ayetler olumsuz ve polemik dili kullanır.
e. Ruhbanlari "dinlediklerinden" dogrudan muhatap alinmaz "de ki ey yahudiler" güçlü bir nübüvvet dili kudretli bir otorite ile ancak dinleyebilirler.
f. Terimin kültürlerarası, tarihsel kümülatif anlam ve önemi daha fazla olduğundan daha baskın bir kullanima sahiptir.
2. İSRAİLOĞULLARI
a. Kuran'da israilogullari bir terim olarak genelde peygamberlerin güdümünde olan ve genel olarak vahiy merkezli ve Allahin emir ve yasaklarina uygun olarak ikaz ve ihtarlara dogrudan muhatap olma durumunu anlatir.
b. Daha net ifadeyle bizdeki karsiligi "ey iman edenler" şeklinde olarak Kuranda direk muhatap alınarak hitap edilir: Ey Israilogullari
c. Aslinda Kuran israilogullari ifadesini kullanirken sahih gelenege asla koklerine ve ozleri olan peyamber geleneğine dönmelerini istemektedir.
d. Israilogullarinin tarihsel olarak milli bilinçle Yakup peygamberin aile efradi oldugu ve boylara ayrıldıkları hatırlatılıyor
e. Kuranda " ey israiloğulları" hitabi genel olarak babil sürgünü öncesi durumu göstermekte olup Peygamber/ yazılı Torah merkezli inanc sistemini muhatap almaktadir.
f. Bu terim daha cok milli ve etnik bir önemi mevcut olup Allahin onlara olan yakın tekrar edilen ve yinelenen dinamik ilgisini gözler önüne sermektedir buna karşın onların
3. EHL-İ KİTAP
a. Kuran'da "ehli kitap" ise öncelikle onlarin kullandıkları Tanri halkı" kelimesine karsi Allahın getirdiği ve yahudilerin bilmediği ama duyduklarinda hayran kaldığı bir isimlendirmedir
b. Bu terim daha derinden onlardaki medrese ehlini midrasimi muhatap almaktadır.
c. Kelimenin asli şu olmalıdır; "Ehlu kitabillahi"
ama Allah kelimesi uzaklaşma veya kayıtsızlıklara binaen kasten hazf edilmistir.
d. Kuranda bu hitap alaninda hem olumsuz hem de olumlu ayetlerle hem yahudi ruhbanlarina hemde avama hitap vardir.
e. Bu terimin kullanımında daha cok imani hukuki ve ahlaki hükümler mevcuttur.