USTA İLE MİLLİ GELİR ÜZERİNE SOHBET Prof. Dr. Salih Şimşek

– Usta be!

– Efendim?

– Sana uzun zamandır bir ‘bilimsel soru’ sormak istiyordum…

– Eeee?

– Fırsat düşmedi.

– Peki, şimdi sor o zaman…

– Hani diyorum; yetkililer ülkemde ‘kişi başına düşün milli gelir 10.000 doları aştı’ diyorlar ya…

– Evet, doğru söylüyorlar…

– İşte anlamadığım bu ‘doğru’…

– Yani?

– Yani, bende niye 10.000 dolar yok? Beni hesaba katmıyorlar mı?

– Olur mu öyle şey?

– Olmaz mı?

– Bak! Sana biraz abartılı bir şekilde anlatayım.

– Mutlu olurum.

– Bir ülke düşün. Adı Hayalistan olsun. Burada 5 kişi yaşasın. Bunların ceplerindeki para (yani milli gelirden aldıkları pay) da şöyle olsun: Birinci işsiz ve parası yok. 2.nin cebinde 5 lira var. 3.nün 10, 4. kişi 20 liraya sahip ve 5. kişinin de cebinde 40 lira para var. Şimdi bunların paralarını toplayalım: 0+5+10+20+40 = 75 lira. Ülkenin milli geliri 75 lira imiş ve fiilen böyle dağılmış. Anladın mı buraya kadar?

– Evet. 1. kişi ben olduğum için daha iyi anladım.

– İyi o zaman. Devam ediyorum.

– Ülkenin toplam geliri (üretilen değer) 75 lira ve ülkede 5 kişi yaşıyor, tamam mı?

– Evet?

– Şimdi bak! 75 lirayı ülke nüfusuna böl. Yani 75 lirayı 5’e böl. Ne düşer?

– 15 lira!

– Şimdi bak! Verdiğim örnekte kendisine 15 lira düşen var mı?

– Yok!

– Haaa… Demek ki kişi başına düşen gelir, fiilen cebe giren gelir olmuyor. Yani ortalama bir rakam. Bazı kişiler o ortalamanın altında bazıları da çok üzerinde olabiliyor.

– Yani?

– Yanisi manisi yok! Kişi başına düşen milli gelir ülkenin genel refahını yansıtan bir rakam, yoksa kişilerin ceplerine giren değil…

– Yani,

– Yani verilen rakamlar DOĞRU ama GERÇEK değil!

– Neee?

– Rakam DOĞRU, ama fiili durumu göstermediği için de GERÇEK DEĞİL…

– Anlamadım, ama anlamış gibi yapayım bari… Sen bana daha sonra biraz daha açıklama yap. Olur mu?

– Peki! Öğrenmek arzuna hayranım.

– Eee… Ne de olsa ustanın çırağı sayılırım.