Kapitalist bir anlayışta sınırsız ekonomik özgürlük ve bireysel çıkarların önceliği krizleri de tetiklemektedir. Burada kastedilen ekonomik özgürlük, kişinin mal varlığı üzerindeki tasarrufu ile ilgilidir.

Şöyle ki; kişi sahip olduğu mal varlığı üzerinde, kamusal bir zarar doğmadıkça, her türlü tasarrufta bulunabilir. Örneğin, meskûn mahal dışında hiçbir gerekçe olmadan aracını yakmasının ya da tamamen keyfi bir nedenle ateş edip camları indirmesinin önünde hiçbir engel yoktur. Bu anlayış beraberinde sınırsız tüketimi de getirmektedir.

Aslında kapitalizm bir anlamda sınırsız tüketim özgürlüğüdür. Vergisini düzenli ödedikten sonra milyonlarca insan açlıktan ölmesinin kapitalist bir insan bakımından hiç bir mes’uliyyeti yoktur.

Bir başka deyişle “aç olan” fakirse de “doyma bilmeyen” (aç gözlü) zengindir ve de bu kapitalist bir sistem içerisinde böyle bir insan makbul bir insandır. Sorumlu insan modelini öngören İslam için ölçünün ne olduğunu biliyorsunuz; komşusu açken tok yatan kapsam alanı dışındadır. Sorumlu insan modeli toplumsal-ekonomik sorunların aşılmasında fevkalade önemlidir oysa...

1997 Asya krizinde özellikle G. Kore’nin krizi aşmasında kültürel olarak var olan dayanışma anlayışının büyük etkisi olmuştur. Japonya için de benzer şeyler söylenebilir. Bunun İslam tarihinde yaşanmış örnekleri de vardır.

Örneğin Hz. Osman kıtlık döneminde, ticaret kervanını tacirlere satmak yerine, dağıtmıştır. Bu bir opsiyon, bir teşviktir. Fırsatçılık yapmadıkça, karaborsa-ihtikara sapmadıkça elindeki ticaret malını satmasında bir sakınca olmadığını Hz. Osman pekala biliyordu.