İbrahim Halil ER
MEKKE NE ZAMAN FETH EDİLDİ?
Mekkenin fetih tarihi ve yılbaşına denk gelmesi ile ilgili iddialara cevap
Mekke’nin Fethini yılbaşında kutlamamız bazılarının zoruna gittiğinden Müslümanların fetih tarihini bilerek çarptırdıklarını ve Mekke’nin Fethinin bu tarihte olmadığını yazmaktadırlar. Biz de burada Mekke’nin fethinin tarihini kaynaklarda araştırdık ve neden yılbaşı gecesini kutlama için seçtiğimizi anlatmaya çalıştık.
Mekke’nin fetih tarihi ile ilgili aslında fazla ihtilaf yok. Mekke’nin fethini yılbaşında kutlayanlar da Peygamberin Medine’den yola çıkışını esas almalarıdır. Peygamberin Medine’den çıkışını esas alarak yılbaşına denk getirmiş olacağız. Aşağıda bu konuyla ilgili yaptığım bir araştırmayı sizlere takdim ediyorum. Sanırım bu konuda kaynaklara dayalı olarak yapılan en geniş araştırma olacaktır.
Tarihi rivayetlere göre Peygamberimiz Ramazan ayının 10’unda Çarşamba günü Medine’den yola çaktı. Hicri takvimi miladi takvime çevirme formülü uyguladığımızda bu tarih miladi takvime göre 1 Ocak 630 Pazartesi’ye denk gelmektedir. Yani Mekke’nin fethini Peygamberin Medine’den yola çıkışını esas aldığımızda yılbaşına denk getirmemiz doğrudur.
İbn-i Hazm’ın Cevami Sünne kitabında ise bu tarih şöyle anlatılır: “Rasûlullah (s.a.s.), 20 Ramazan’da on bin kişilik ordusunun başında Medine’den yola çıktı.” 20 Ramazan’ı esas alırsak Miladi takvime göre 11 Ocak 630 Perşembe gününe denk gelmiş olur.
Muhammed Ebu Zehra’da Mekke’nin fethi için Medine’den 10 Ramazan’da yola çıkıldığını 18 Ramazan’da Mekke’ye ulaşıldığını belirtir. Yani 1 Ocak 630 Pazartesi günü olduğu görüşüne katılır.
Mevlana Şibli Numani’de Son Peygamber kitabında Peygamberin Medine’den yola çıkışını Ramazan’ın 10’u olarak belirtir.
Prof. İbrahim Sarıçam’ın Hz. Muhammed’in Evrensel Mesajı kitabında da Peygamberin Medine’den yola çıkışını Ramazan’ın 10’u olarak belirtir.
Mahmud Şakir’in Hz. Adem’den Bugüne İslam Tarihi kitabında da Peygamberin Medine’den yola çıkışını Ramazan’ın 10’u olarak belirtir.
İbn-i İshak Siretinde ve İmamı Zehebi İslam Tarihi kitabında da Peygamberimizin Mekke’nin fethi için yola çıkışını Ramazan ayının 10’u olarak tespit etmiştir.
İbn-i Esir’de el-Kamil fi-Tarih kitabında şöyle der: “Ramazanın onuncu günü (1 Ocak 630) Medine’den çıktı ve Ramazanın bitmesine on gün kala Mekke’yi fethetti.”
Asım Köksal ise İslam Tarihi kitabında seferin gününü belirtmeyip sadece yılını belirtmekle yetinmektedir: “Peygamberimiz Aleyhisselam; Hicretin 8. yılında Ramazan ayında Müslümanlardan 10.000 kişi-askerî bir topluluğun başında, Medine’den Mekke’ye doğru yola çıktı.” Fakat Peygamberimizin Mekke’ye girişini 13 Ramazan olarak belirtir. Buna göre Peygamberimizin Medine’den çıkışı ortalama 5-8 gün sürmüşse çok daha önce çıkmış olması gerekir.
İbn-i Hişam’ın siresinde de Peygamberin Medine’den çıkışı 10 Ramazan olarak belirtilmektedir.
Buna göre Peygamberin Medine’den çıkışını temel alırsak Mekke’nin fethinin yılbaşında kutlamamızın tarihi olarak herhangi bir yanlışlığı bulunmamaktadır. Çünkü bu tarih 1 Ocak 630 Pazartesi gününe denk gelmektedir. Fetih kutlamaları yapanlar tarihi çarpıtmamaktadırlar. Onlar, Peygamberimizin Medine’yi terk ettiği tarihi esas alarak kutlamayı yapmaktadırlar.
Biz sadece Mekke’nin fethini değil fetih ordusunun yola çıkışını ve fetih mantığını da ele alıyoruz. Fetih kutlamalarının amacı da Fetih kutlamalarını yılbaşına denk getirip, yılbaşı kutlamaları ile zehirlenen insanlara Peygamberimizi ve fetih şuurunu vermektir.
Mekke’ye Peygamberimizin girdiği tarihi kaynakların pek çoğu; (İbn İshâk, İbn Hişâm, Belâzûrî, Vâkıdî, İbn Esir, İbn Kesir, Taberî) Hicrî takvime göre 20 Ramazan Hicretin 8. yılında gerçekleşmiştir. Bu tarih Milâdî takvime uyarlanınca 11 Ocak 630 tarihi elde edilir.
Bu tarihi bilgi Mekke’nin Fethi önemini yitirmediği gibi Müslümanların böyle bir kutlamayı yılbaşında yapmalarını engellemez. Çünkü biz tarihi saptırma değil fetih ordusunun hareket tarihini esas almış olmaktayız. İnsanlarımızı bilinçlendirme ve fetih misyonunu vermekteyiz.
Fetih kutlamalarının 1 Ocak’ta başlamasının tarihi gerçeklik payı olduğunu görmekteyiz. Hicri tarihi miladi tarihe çevirince fetih 1 Ocak’ta Peygamberin Medine’den yola çıkmasıyla başlar 11 Ocak’ta Mekke’ye ulaşılır. Yani bir fetih günü değil de fetih haftası etkinliği şeklinde yapılsa bu lüzumsuz tartışma sona ermiş olur.
MEKKE'NİN FETHİ
SORU: Hocam Efendimiz SAV gercekten Mekke'ye girerken gurur yapmis midir? ve Allah tarafindan uyarilmis midir?
CEVAP:
yok öyle bir şey.Özellikle tevazu yapmış ve uyarmıştır insanları. Yaptığı konuşmada da özellikle belirtmiştir. Şimdi size olayın nasıl gerçekleştiğini ibni hişamdan ve hamidullah'tan nakledeyim...
Peygamberimizin Mekke'ye Girişi
Resulullah (AS) kente girdiği sırada, haberciler de onun önünden koşarak, halka barış ve güvenlik içinde olacaklarını ilan ediyorlardı.
Onun kente girişini izleyenler, onun, kendini beğenmişlik taslamak yerine, alçakgönüllülük ve Allah’a hamdın bir göstergesi olarak, biniti (dişi bir deve ?) üzerinde sürekli secdeye kapandığını ve kendisine lütf edilen bu büyük nimetten dolayı sık sık şükrettiğini görüyorlardı.
Ka’be’nin avlusunda kıldığı namazdan sonra, düşmanlarına ve eski hemşehrilerine dönerek, onlara:
“Şimdi benden ne bekliyorsunuz?” diye sordu.
Onlar ise, başlarını utançtan yere eğerek:
“Sen, soyu yüce bir babanın oğlu, soylu bir kimsesin!” karşılığını verdiler.
Bunun üzerine, bir Allah Elçisi’nden beklenen şu sözler onun mübarek ağzından döküldü:
“Bugün sizden hiçbiriniz aşağılanmayacaksınız; Haydi şimdi gidin, hepiniz serbestsiniz!