Sivil Osmanlı Kürdistanı kaynak fukarası. Hiçbir şeyin, hiçbir vakanın sıhhatli kaydı yok. Meşhurların tevellüd tarihleri hakikatten çok uzakta. En meşhurların bile doğum tarihleri belli değil. Mezar taşları hatalar mahşerî.
Fotoğrafta acıklı bir örnek var, izah edeyim: Molla Sıddık Celâlî (Barış) Şeyh Muhammed Celâlî'nin oğlu. 1891 Sonu ile 1892 başlarında Üstad'la birlikte babası Şeyh Muhammed'den ders aldığında bütün kaynaklar müttefik. Yine kaynaklara göre, Üstad Bediüzzaman'dan belki sadece bir iki yaş küçüktür.
Oysa mezar taşındaki tarih, Üstad'ın Celalî'nin medresesinde olduğu yıl, Molla Sıddık'ın henüz bir veya iki yaşında olduğunu söylüyor. İki yaşında Üstad'la birlikte ders okumuş olamayacağı bedihi hakikat değil mi? Mezar taşındaki bilgi yanlış ama bir düzelten olmamış, dikkat çeken de.
Müfredattan mantık derslerini çıkaran Ankara maarifi bu neticeyi maksad ittihaz etmemişse, gaflet; etmişse, hıyanet.
Not: Fotoğraf Ömer Özcan arşivinden...