Bugün bazı Avrupa Birliği ülkelerinde ya da Japonya gibi diğer bazı gelişmiş ülkelerde faiz oranlarının çok düşük hatta negatif olması bizi yanılmamalı. Bu ekonomik ilişki bakımından gerekli bir durumdur. Sebep de sonuç da olabilir. Bugün düşük olan yarın yüksek olabilir, ya da bugün negatif olan yarın pozitif olabilir. Nihayetinde faiz bir sistem sorunudur. Bir başka deyişle isterse sıfır hatta negatif faiz olsun eğer sistem faize dayalı ise faiz ortadan kalkmış olmaz. Elbette ilgili ülkede yaşayan gayrimüslimler, ilgili ülkenin gayri müslimlerle ticareti ya da gayri müslim bir ülkede yaşayan müslümanın faiz karşısındaki tutumunun ne olacağı bir fıkhi konudur. Ancak tereddütlü olan şey faizin helal ya da haram olup olmadığı ya da bulunulan ülke bakımından faiz adı altında uygulanan enstrümanların ‘riba’ ile ilişkisidir.

Ekonomilerdeki en yaygın sorun olan enflasyonun önemli bir nedeni de faizdir. Cumhurbaşkanının da vurguladığı üzere faiz sorununu çözmeden enflasyon sorununu kökten çözmek mümkün değildir. Bu durumda enflasyon bir sonuç, faiz ise bir 'sorun'dur. Enflasyon, başka sebepleri olsa da, esasen arz talep arasındaki talep lehine dengesizlik değil midir. Faiz ve buna dayalı olarak oluşan rant enflasyonun asıl tetikleyicisidir. Zira verilen kredi ile ödenen faiz arasında herhangi bir senkronizasyon yoktur. İlla da borç faizinde... Neredeyse tamamen karşılıksızdır. Yani para vardır ama bu parayı temsil eden mal ya da hizmet yoktur.

Bu durumda faiz geniş anlamda ‘rant’ halini almaktadır ki, ranta dayalı bir ekonomiyi sürdürülebilir kılmak mümkün değildir. Malum; ‘sürdürülebilirlik’ ekonomide en önemli kavramlardan birisidir. Popülizmin karşıtıdır yani… Bir de ekstrem uçta düşünün... Yani; hep faiz verilse, ama sıfır üretim olsa... Böyle olunca paranın temsil değeri ve değişim aracı olma özelliği de ortadan kalkar. Bu yüzden faiz asli; enflasyon fer'i-bağlı bir sorundur.