Mustafa Cemal TOMAR
DÜNYA'NIN ENLERİ
DÜNYA'NIN ENLERİ
Enlerden yazıya başlayacağınızı başlıkta belirttik. Araştırma sonucunda edindiğimiz bilgileri burada okurlarımıza sunmak istiyoruz. Başlıyoruz.
Dünyanın en fakir ülkelerinin çoğunluğunu Kara Kıta Afrika'da bulunan ülkeler oluşturuyor. Listenin zirvesindeki Burundi'de yıllık gelir kişi başına 275,98 dolar, 276 dolar yani. 11 milyon nüfusa sahip olan bü ülkenin vatandaşları günlük bir doların altında gelire sahip. Bu bilgi tabi ki çok güncel değil.
Burindi Orta Afrika'nın doğusunda bulunuyor. Komşuları ise ,batıda Demokratik Kongo, kuzeyde Ruanda doğuda ve güneyde Tanzanya yer almaktadır.
Bu arada milli gelir nasıl hesaplandığı sorusu akla gelir. İşte cevap;
Dünya üzerindeki en zengin ülkeler her zaman merak konusu. Ülkelerin zenginlikleri belirlenip listelenirken gayri safi yurt içi hasıla verileri göz önünde tutuluyor. GSYİH olarak kısaltılan gayri safi yurt içi hasılanın belirlenmesinde ülkenin ihracat gelirleri, ekonomik gelirleri, tüketim oranı ve 1 yıl içinde ürettiği mal ve hizmetlerin değeri rol oynuyor. Bu değerlerin ülke nüfusuna bölünmesiyle de kişi başına düşen milli gelir elde ediliyor. Peki, 2023 yılında kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasılaya göre dünyanın en zengin ülkeleri hangileri?
1-İrlanda- 145.196 dolar.
2-Lüksemburg- 142.490 dolar.
3-Singapur- 133.894 dolar
4-Katar- 124.833 dolar.
5- Makao- 89.558 dolar..
İlk zengin ülkenin yıllık milli gelir ortalamalarını sizlere verdik. En zengin ülkede kişi bu başı yaklaşık 145.000 dolar iken, en fakir ülkede Burundi'de ise sadece 276 dolardır. Aradaki farkı ve yorumu size bırakıyorum.
Dünya'nın en borçlu ülkeleri hangi ülkelerdir?
Amerika Birleşik Devletleri: 19,9 trilyon dolar
Japonya: 11 trilyon dolar
Çin: 5 trilyon dolar
İtalya: 2,4 trilyon dolar
Fransa: 2,3 trilyon dolar
İlk üç ülkenin borcu, dünyadaki toplam borcun 58,5'ini oluşturuyor.
Yalnız bu ülkeler çok çüzi faizle borçlanıyor. Ekonomisi ve hukuk düzeni iyi olan ülkeler düşük faizle borçlanıyor. ABD karşılıksız dolar basarak dünyaya satıyor. Bir milyon dolar masrafla 1 milyar dolar basabiliyor. Kimsenin tıkı çıkmıyor.
Politika faizleri listesine bakıldığında en dğşük-0,1 ile Japonya en düşük sırada yer alırken % 100 ile Arjantin en yüksek orana sahip olduğu görülüyor. Türkiye % 40 oranıyla dünyada sondan 2. Sırada yer almaktadır.
Uzun süredir faiz oranlarının tartışıldığı Türkiye, bu konuda dünyada bir çok ülkenin önünde yer alıyor. Türkiye'nin içinde yer aldığı OECD ülkeleri, geneli itibarıyla düşük faiz oranlarıyla dikkati çekiyor. İsviçre ve Danimarka ise negatif faiz uyguluyor.
Türkiye, OECD ülkeleri arasında yüzde 7,75 ile en yüksek faiz oranına sahip ülke olurken, listenin ikinci sırasında yüzde 5,25 ile İzlanda, üçüncü sırada ise yüzde 3,5 ile Yeni Zelenda bulunuyor.
Ekonominin dışında biraz da başka enlere bakalım:
-Dünyanın en hızlı büyüyen bitkisi BAMBU, bir günde 90 cm kadar uzuyor.
En çok emek harcayarak üretilen baldır.-Yarım kilo bal yapabilmek için arılar iki milyondan fazla çiçekten bitki özü toplamak zorundadırlar.
Amma da denizin en derin yerini nasıl keşfederiz?
- Bir okyanusun en derin yerinde, demir bir topun dibe çökmesi bir saatten uzun sürer.
Bu arada şu soru akla geldi. Mariana Çukuru (Challenger Çukuru), Dünya üzerinde bilinen en derin noktadır. Büyük Okyanus'ta, Guam Adası'nın güney batısında, Japonya ve Endonezya arasında, iki ülkeye de aşağı yukarı eşit uzaklıkta yer alır. Yapılan son ölçümlere göre en derin noktası yaklaşık 10.994 metredir.
Dünya'nın en yüksek tepesi; Mount Everest (Everest Dağı), 8,848 metre, Çin-Nepal, Asya
Enleri uzatabiliriz elbet. Umarım faydalı bir sohbet olmuştur. Cuma geceniz mübarek olsun.
21.12.2023
Kalemimden...