Bilgi toplumu kavramınıa açıklık getirmem gerekiyor.
1990 yılında yayınladığım TOPLUMLARIN EKONMİK GELİŞME AŞAMALARINI konu edinen kitabım ile ilk defa BİLGİ TOPLUMU kavramını ben kullandım.
Batı gelişme aşamalarını, sanayiye bağlı olarak rakam ile sıralıyor. Ben bu sıralamaya katılmadım. Çünkü, gelişme aşamalarını tayin eden güç üretimdir. Üretimde egemen olan faktör, topluma şekil veriyor.
Basit olarak aşağıdaki gibi açıklanabilir:
1. Tarımsal üretim aşamasında, üretim TOPRAĞA bağlıdır. Emek gereklidir ama, olmaz ise olmaz topraktır. Tarımsal üretim aşamasında, TOPRAGA sahip olan MÜTEŞEBBİS işlevi üstleniyor.
2. Sanayi üretim aşamasında, üretim SERMAYEYE bağlıdır. Sanayi üretimi sermaye olmadan yapılamıyor. Sermaye sahibi MÜTEŞEBBİS oluyor.
3. Bilgi Toplumunda üretim, BİLGİYE bağlı olarak yapılıyor. Bilgi her üretim aşamasında gereklidir. Mısır rahiplerinin başarısı, NİL Nehrinin ne zaman taşacağının hesabını yapmalarından geliyordu. Sanayi üretim aşamasında, NASIL YAPILIR (know-how) sermaye ile satın alınıyordu.
Bilgi Toplumunda, üretim bilgisi para ile satın alınamıyor. BİLGİ SAHİBİ MÜTEŞEBBİS oluyor. Örnekler var. Amerikada, Bill GATES, Steve JOPPS, Elon MUSK gibi Müteşebbislerin gücü, sahip oldukları bilgiden kaynaklanıyor.
Bizde de örnek olarak SELÇUK BAYRAKTAR verilebilir. Selçuk Bayraktarın başarısı BİLGİDEN kaynaklanıyor. Dünyada 6 ülke insansız hava aracı üretiyor. Ama, jet uçağını sadece SELÇUK BAYRAKTAR insansız uçurabiliyor.
Demek ki, bilgi toplumunda üretim bilgiye bağlı olarak yapılacak. Müteşebbis, bilgiyi üreten olacak. Parayı, bilgi kazandıracak.
Bilgi toplumunda sadece üretim değil, tüketim de bilgiye bağlı olarak gerçekleşecek. Gelenekler, örf-adetler ve hukuk bilgiye bağlı olarak şekillenecek.
Şinasi KARA
