TDK sözlüğünde " Birtakım özel ilaçlar kullanılarak bozulmayacak duruma getirilmiş olan ve kazılarla ortaya çıkarılan ceset" diye tarif ediliyor ve Farsça "mimiy" kelimesinden geldiği belirtiliyor. Biraz araştırınca bunun eski Yunanca`da da kullanılan bir kelime olduğunu öğrendim. Batıya "Mumio / Mumijo" gibi adlarla geçmiş. Bununla birlikte esas kaynağı olan Türk dünyasında (Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan...) tam karşılıklarını bilinmese de "Dağların Gözyaşları" ismiyle bilinen doğal bir "maddeye" verilen bir isim. Bunu Türkçemizde de çeşitli dergilerde "Mumijo / Mumio" gibi çeviri hatasıyla değil, "Mumya" ismiyle kullanmak daha doğru olacaktır.
       Mumyo, Asya`da dağların yuksek kesimlerinde, kayalıklarda ve mağaralarda bulunan, koyu kahve veya siyah renkli bir tortu. Buralarda yetisen bitkilerin zamanla dönüşümünden oluşmaktadır. Tıpkı petrolün oluşması gibi... Geleneksel Asya tıbbında, ayurvedada binlerce yıllır kullanılıyor. SSCB döneminde Ruslar da el atmış, ciddi araştırmalar yapmışlar. Özellikle sporcular ve polit büro üyeleri arasında son derece popülermiş.
 Şu an dünyanın gelişmiş Ülkelerinde tablet Şeklinde ve oldukca pahalı bir fiyata satılıyor.
Kanserden ülsere, romatizmadan diş hastalıklarına kadar bir çok hastalıgı tedavi etmesi; sürekli başagrısı ve uykusuzluk, uyku düzensizliği şikayetlerine faydalı, tamamen alternatif tıp/dogal ilac oldugu icin de tavsiye etmekte bir zarar görmüyorum.

Özellikleri

• Mumya özellikle Kırgızistan ve Rusya\`da uzun yillardir arastirilan bir dogal madde. insan bedeni üzerindeki etkileri incelenmis ve test edilmis.
• Icinde 85\`ye yakin mineral, amino asitler, A, B, C, P (sitrinler) vitaminleri var. Ayrica kobalt, bakir, nikel, demir, cinko, manganez, krom, sodyum, potasyum, magnezyum, kadmiyum, bizmut, molibden vb. elementler var.
• Ozellikle mide-bagirsak sorunlarinda (gastrit, ulser, kolit gibi), karaciger ve böbrek hastaliklarinda cok etkili.
• Bagisiklik sistemini güclendiriyor.
• Diş agrılarini gideriyor.
• Kemoterapi ve radyolojinin yan etkilerini azaltıyor.
• Dogal oldugundan yan etkisi yok.

Mumya'nın faydaları ve tedavi ettiği bilinen hastalıklardan bazıları;

Kemik kırılması                                      Polipler,
Mide ulseri                                            Ülseratif kolit
Asit eksikligi                                          Kuvvetsiz barsak
Asit dusuk                                             Kabizlik        
Rhinitis ve antritis rinite                          Anjin
Bronsit                                                  Antritis ve orta kulak iltihabi
Zatulcenp                                              Astım
Tuberkuloz                                            Romatizma ve eklem
Radiculitis                                             Sakrum ağri
Eklemlerde agrı                                     Kırıklar, yaralar, travma ve yanıklar
Kalp hastalığı                                         Sistit
Böbrek taşları                                        Nefrit
Baş ağrısı, uykusuzluk                            Sinir bozukluklari
Şeker Hastaligi                                      Rahim boynu ve erozyon
Vajina ve erozyon                                  Pyelonephritis ve idrarini tutamama
Karaciger ve siroz                                  Hepatit
Botkin ve kolesistit                                  Throm
Dis ve agiz Hastaliklar                             Gokom
Furunculosis                                          Alerjik isilik
Kan Hastaliklari                                      Orta kulak iltihabi
Hipertansiyon ve kardiyovaskuler hastalıklar

Parlak siyah renkte zifte benzeyen ve insan vücudu ısısında eriyebilen acı bir tada ve karakteristik bir kokuya sahip, suda kolay çözülebilen alkolde çözülmeyen, Özbekistan, Kırgızistan ve Kazakistan’da Yerden 2,500-3000 metre yüksekte ki dağların mağaralarında ve kayların üzerinde bulunan ve 100 yıldan fazla bir süre sonra fosilleşerek ortaya çıkan tamamen doğal maddeye verilen addır.
Mumiyo vücudun tüm hastalıklara karşı korunmak’’bedeni korumak’’ anlamına geliyor. Yerel halk dağların gözyaşı da demektedir.

Mumiyo’nun toplanması da tam bir sır olarak bilinmek hatta babadan oğula geçmektedir. Mumiyo’nun insan üzerinde ki etkisini ilk defa dağ keçisi avlayan insanlar fark etmiş ve daha sonrada kendi üzerlerinde denemişlerdir. Bir grup avcı dağ keçisi avlayıp yiyecek ihtiyaçlarını karşılarlarmış ama içlerinde birisi bir gün yaraladığı keçiyi takip etmiş ve  dağ keçisinin yamaçlarda bir kayayı yalayıp daha sonra yarasının üzerini yaladığını fark etmiş. Dağ keçisi yarasının daha çabuk iyleşmesi için bunu yapmaktaydı. İşte mumiyonun ilk defa yaralarını iyileştirebilen bir doğal ilaç olduğu fark edilmiş ve bu doğal ilacı daha sonralarda toplayabilmek için hep bu yol izlenmiş. Önce dağ keçisi yaralanıyor ve daha sonra yaralı dağ keçisi takip edilip mumiyo’nun kaynağını bulup topluyorlarmış.

Mumiyonun oluşumuyla ilgili olarak bitkilerin fosilleşmesinden bahsediliyor 

Dünyada birçok ülkenin hekimleri tarafından kullanılan bu doğal ilaç ülkemizde maalesef hak ettiği yeri bulamıyor. Bilimsel araştırmaları 1950 yıllarında başta Çin ve Amerika olmak üzere eski Sovyetler Birliği, İran ve Hindistan gibi ülkeler tarafından yapılmış ve etkilerinin muhteşem olduğu gözlenmiştir. Ama oluşumuyla ilgili hala net cevaplar alamamışlardır. Ama şu gerçektir ki Yoğun güneş ışığına maruz kalan ve 2500–5000 gibi rakımlarda insan kirliliğinden uzak bir ortamda oluşması.

Mumya`nın faydaları ve tedavi ettiği bilinen hastalıklardan bazıları;
Mide ülseri
Ulseratif kolit
Asit eksikliği
Kabızlık
Polipler, rhinitis ve antritis rinite
Anjin
Antritis ve orta kulak iltihabi
Zatülcenp
Astım
Tüberküloz
Radiculitis
Kırıklar, yaralar, travma ve yanıklar
Kalp hastalığı
Sistit
Böbrek tasları
Sinir bozukluklari
Seker Hastaligi
Vajina ve erozyon
Pyelonephritis ve idrarini tutamama
Karaciger ve siroz
Hepatit
Botkin ve kolesistit
Throm
Dis ve agiz Hastaliklari
Furunculosis
Alerjik isilik
Mammary bezi bir inflamasyon
Hipertansiyon ve kardiyovaskuler hastalıklar
Kan Hastalıkları
Hemoroit
Nevralji
Kemik kırılması
Mide ülseri
Polipler,
Ülseratif kolit
Rhinitis ve antritis rinite  
Bronşit 
Radiculitis
Baş ağrısı, uykusuzluk
Şeker Hastalığı
Botkin ve kolesistit
Furunculosis
Astım
Sakrum ağrı
Kalp Sistit
Böbrek Nefrit
Rahim boynu ve erozyon
Pyelonephritis ve idrarını tutamama
Hepatit
Throm
Glokom
Alerjik isilik
Hipertansiyon ve kardiyovaskuler hastalıklar

Kırgızistan / Bişkek İlim Akademisi Fen Fakültesi tarafından yayınlanan ve Prof. Dr B. K: KORUÇBEKOV ve Prof. Dr O. H: NARBEKOV imzalı, “Mumya” nın Biyolojisi ve Fizyolojisi “ adlı bilimsel araştırma raporu sonuçları, bir süredir tıp dünyasında ilgiyle takip ediliyor ve tartışılıyor. Mumya, bu raporlarda asrın tabii ilacı olarak adlandırılmıştır.
Orijinal adı “ mumie” , “mumya” olan bu maddenin (Moomiyo, Dağ Kanı, Shilajeet gibi adlarla da adlandırılmaktadır.),  “genus alticola blaunfurd” türü hayvanın (Dağ Faresi) dışkısından elde edildiği, Tacikistan ve Kırgızistan menşeili olduğu, kimyasal katkı içermediği, tabii anabolik olduğu,  anti-septik, anti-toksik ve anti-bakterial özelliklerin hepsine  birden sahip olduğu iddia edilmiştir. Bu maddenin tarihçesi incelendiğinde, 2500 yıl öncesinde Aristo ve sonrasında İbni Sina, Biruni, Pare Djona Verena, Giy de Lya Fonten, Blaunt, Robert Djeymes, N. V. Slyunin gibi bilim adamlarının  bu maddenin faydalarına işaret etmiş olduğu ve detaylı araştırılmasını istediği belirtilmiştir.

Özellikle savunma sistemi, kan sistemi, sinir sistemi, beyin ve vücudun dengesini sağlayan hormonlar üzerine iyi bir düzenleyici olduğu, DNA ve RNA bazında biyolojik sentezi aktifleştirerek daha sağlıklı hücrelerin oluşmasına sebep olduğu, bu yüzden tarihte birçok hastalıkta denendiği, olumlu neticeler elde edildiği iddia edildi. Tabii ortamda elde edilenin   Mumya’nın C8 H11 O4 N ve laboratuar ortamında etkileşimde tutulan Mumya’nın formülünün ise,  C12 H16 O5 N  olduğu tespit edilmiş. Bu maddenin öncelikle 10 günlük denemeye tabi tutulduğu ve vücudun maddeyi algılayıp algılamadığının tespit edilmesi gerektiği, eğer vücut kabul ediyorsa düzenli olarak kullanılması gerektiği belirtiliyor. Mumya’nın üzerinde etkisinin araştırıldığı ve yapılan deneylerde %94 olumlu sonuçların alındığı iddia edilen 70’e yakın hastalık var. Bu hastalıklar ise, genel başlıklar olarak şu şekilde sıralanıyor:
Kanser türleri, şeker, felç, kalp - damar hastalıkları, yüksek tansiyon, romatizma ve buna bağlı hastalıklar, böbrek hastalıkları ve taşları, radyasyon sebepli hastalıklar, migren, sara, kadın hastalıkları, diş ve diş eti hastalıkları, karaciğer hastalıkları, deri hastalıkları, bronşit, alerjik anjin, yanıklar, göz tansiyonu, kulak hastalıkları, kekemelik, kısırlık, mayasıl, egzama, basur, üreme ve idrar yolları hastalıkları, tüberküloz, kemik hastalıkları, mide hastalıkları, kan hastalıkları vs...

Bir internet sitesinde ise, Mumya ile ilgili ilginç iddialara yer verilmiş. Eski Sovyetler Birliği Hükümeti tarafından 1998 yılında 5 milyon Ruble tutarında bir bütçenin, bu maddenin denenmesi amacıyla Sovyet Spor Komitesi ‘ne tahsis edildiği ve 1988 Seul Olimpiyatları’ nda Sovyet sporcular üzerinde bu maddenin denendiği, olumlu sonuçlar alındığı, bu madde ile ilgili bilimsel araştırmaların gizlice yapıldığı ve dünya kamuoyuna yıllarca açıklanmadığı  iddia edilmiştir.

Mumya, halen Kırgızistan’ da eczanelerde satılmaktadır. Yine, yetkili bir firma aracılığıyla Kırgızistan bu tabii hücre yenileyiciyi Avrupa Birliği ülkeleri ile Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerine satmaktadır.

Mumya’nın, doktorların tavsiyesi ile birçok hastaya yeni bir alternatif olacağı görüşüne yer verilmektedir.Mumya’yı kullanmak için ille de hasta olmak zorunda değilsiniz. Sağlıklı insanlar da, tabii olan bu maddeyi kullanabilirler ve faydasını göreceklerdir.

Öte yandan, dünyada bir çok vücut geliştirme merkezi tarafından mumya kullandırılmakta ve tavsiye edilmektedir; zira, hücre yenilediği ve vücudu takviye ederek doğal olarak güçlendirdiğine kuvvetle inanılmaktadır.