Fas’ın Büyükelçi Açılımı
Fas 66 ülkeye yeni büyükelçi atadığını bildirdi. Fas’ın haber ajansı MAP da bildirilen yeni açılan büyükelçilikler haberinde en çok dikkati İran çekti.
Batı Sahra sorununda rol oynayanların çoğunlukta olduğu 60’ı aşkın ülkeye Fas kralı 6. Muhammed büyükelçilikler açılacağını söyledi. Bu ülkeler arasında Türkiye, İran, ABD, Cezayir, Tunus, İsveç, Litvanya, İrlanda, Şili, Letonya ve Danimarka'nın da bulunduğu 66 ülke olduğu biliniyor. Atanan büyükelçilerden 14 tanesinin ise kadın olduğu ifade edildi.
Dış işlerinde Batı Sahra olayı ile ilgili çok önemli bir nokta olarak görülen Washington Büyükelçiliği görevine, Kral bizzat akrabası olan Lilecmale el-Alevi getirildi. Batı Sahra sorununda Fas için gerçekten büyük işler yapan sivil toplum kuruluşlarından birisi olan Fas Batı Derneği Sözcüsü hukukçu Hasan Mihravi Dublin'e, İstiklal Partisi yöneticilerinden Hasan Abdulhalık Cezayir'e, hukukçu ve akademisyen Kenze el-Gali de Santiago'ya atandı. İhtiyaç olduğu durumlarda tüm ülkelerde ve uluslararası teşkilatlarda büyükelçilik yapmak üzere eski İnsan Hakları Danışma Kurulu Başkanı Ahmed Harezni görevlendirildi.
İRAN’A BÜYÜKELÇİLİK
Fas Kralı 6. Muhammed 2009 yılında birçok ülkeyle olduğu gibi diplomatik ilişkilerini kestiği İran’a da büyükelçilik açma kararı aldı. 7 Senelik uzun bir aradan sonra İran’a büyükelçilik açma kararı oldukça dikkat çekti. İran büyükelçilik görevine Hasan Hami atandı. Rabat yönetimi, Fas'ın aleyhine tutum sergilediği ve din işlerine karıştığı gerekçesiyle Mart 2009'da Tahran ile diplomatik ilişkilerini kesmiş ve Fas’ta ki tüm büyükelçiliklerini kapatma kararı almıştı. Fas Dışişleri Bakanlığı, İran'ı, ülkenin temel kimliğini değiştirmeye çalışmak ve devletin desteklediği Sünni Maliki mezhebini zayıflatmaya çalışmakla suçlayarak İran’da ki bütün büyükelçiliklerini kapatmıştı.
İlk olarak İran, diplomatik krizi sonlandırmak için 2015’in Ocak ayında Fas da büyükelçilik açarak ilk adımı atmıştı. Fas’ın da bu kararı ile İran’la olan diplomasi ilişkisinin yeniden başladığı açıklanmış oldu.
BATI SAHRA SORUNU
Batı Sahra bölgesi Afrika’nın kuzeybatısında bulunmaktadır. Kuzey Atlantik Okyanusu’na sınırı olup Fas, Cezayir ve Moritanya ile sınır komşusudur. Bu topraklar 17. Yüzyıl ile 18. Yüzyılın ilk çeyreği arasında Alevi/Filali Hanedanı yönetimindeydi. Sonrasında Fas yönetimine geçti ve ardından 1884 senesinde İspanya yönetimine geçmiştir.
1973 Senesinde çıkan isyandan sonra halk tarafından Polisario Cephesi olarak Mustafa Seyid Sahra Halkı temsilcisi seçildi. Böylece bu bölge kendi kaderlerini tayin etme haklarına sahip olan bir bölge oldu. Polisario Cephesi, 1991 yılında Birleşmiş Milletler'in (BM) de ara buluculuğunda bir ateşkes anlaşması imzalayana kadar Fas askeri birliklerine karşı silahlı mücadele yürüttüler. Ateşkes anlaşmasından sonra ateşkes sağlansa da Batı Sahra'nın ne olacağı sonucuyla ilgili herhangi bir çözüme ulaşılamadı.