Silikon Vadisinin başarısı ve yükselişi, Amerika ve Avrupa’da 1970’li yıllarda teknopark faaliyetlerinin yayılmasına ve artmasına yol açmış, 70’lerin sonuna doğru bu hareketlilik Japonya’ya ulaşmıştır.

Bugün dünyada 1000’e yakın teknopark bulunmaktadır. Bu sayı inkübasyon merkezleriyle birlikte 4000’e ulaşmaktadır.

Teknoparkların %83’ü kar amacı gütmeyen yapılardır. %62’si bünyesinde kuluçka birimi barındırmakta, %70’i kamu yatırımı ile kurulmuş, % 73’ü arsa kiralayarak kendini idame ettirmektedir.

Teknokent firmalarının %26’sı bilişim teknolojilerinde, % 20’si bioteknolojide, %19’u elektronik, %8’i çevre, % 6’sı ileri malzeme, % 5’i kimya, % 9’u tarım ve % 7’si diğer sektörlerde faaliyet göstermektedir.

Gelinen noktada, aralarında Apple, Google, Facebook, HP, Cisco ve Tesla gibi şirketlerin bulunduğu Silikon Vadisi, 2016 yılı itibarıyla toplam değeri 1 trilyon doları bulan 30 bin firmaya ve 1.5 milyon çalışana ev sahipliği yapıyor.

Türkiye’de ilan edilen bölge sayısı 88’e ulaşmıştır. Bu bölgelerden 73 tanesi faaliyetlerini aktif olarak sürdürürken 15’inin alt yapı çalışmaları devam etmektedir.

Teknopark'larda bulunan firmaların % 37’si yazılım sektöründe, %17’si Bilgisayar ve İletişim Teknolojileri sektöründe, % 8’i Elektronik ve % 6’sı Makina ve Teçhizat İmalatı alanlarında faaliyet göstermekte, ayrıca Medikal, Enerji, Kimya, Gıda, Savunma, Otomotiv gibi bir çok sektörden firmalar bölgelerde Ar-Ge faaliyetleri kapsamında yer almaktadır.

Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet göstererek Ar-Ge çalışmalarını yürüten toplam firma sayısı 6.818'e ulaşmıştır ve bu firmalarda 70.810 personele istihdam sağlanmaktadır.

Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren 1.440 firma akademisyenler tarafından kurulmuş veya akademisyenlerin ortağı olduğu firmalardır. Yabancı sermaye açısından baktığımızda; Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde toplam 338 yabancı/yabancı ortaklı firma yer almaktadır.

Bölgelerde faaliyet gösteren firmalar tarafından tescil ettirilen patent sayısı 1.332, başvuru süreci devam eden patent sayısı 2.937’dir. Teknoloji geliştirme bölgelerinde şimdiye kadar biten proje sayısı 41.520 üzerinde çalışılan proje sayısı ise 11.205’e ulaşmıştır

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre, faaliyette olan teknokentlerdeki firmaların gerçekleştirdiği toplam ürün ve hizmet satışı ise yaklaşık 57.8 milyar lira civarında.

İlhami Pektaş