SİZCE KİM FIRSATÇI?
Her alanda olduğu gibi kiracı ve ev sahibi arasında da basına çok sızmazsa da büyük bir uyuşmazlık ve anlaşmazsızlık söz konusudur. Devletimizin ön gördüğü yıllık % 25 lik kira artışı bu anlaşmazsızlığı tedikledi sanırım.
Hasbelkader memurumuz, işçimiz, esnafımız, köylümüz, yıllarca yaptığı tasarrufları bir araya getirerek, bana ek bir gelir getirsin diye (bizim anlıyacağımız tabir ile) yatırım amacıyla bir ev almaktadır. Aldığı evi ya da gayrimenkulü kiraya vermektedir. Ek bir gelirim olsun. evlatlarımı rahat okutayım, daha rahat hay-uı hasenat yapayım, emekli olunca biraz daha rahat edeyim diye....Zira memleketimizde emeklilerimizin % 90'ı açlık sınırının altında maaş aldığı mağlumdur. Açlık sınırı 7.000 liraya, yoksulluk sınırı 20. 000 liraya dayanmaktadır.
Memleketimizde ve dünyada ekonomi bağlamında enflayon diye bir kavram vardır. Eflasyon aslında amiyane tabirle tefeciliktir. Sizin kesenizde ya da cebinizdeki paraya dokunmadan paranızı çalmaktır, kaspetmektir. Nasıl mı? Ürünlere zam yaparak. Ne kadar cebinizden para kaybettiğinizi basit bir hesapla anlamak mümkündür. 100 liralık ürün % 80 artırılınca ürün 180 lira oluyor değil mi? 100'ü 180'e bölün. 55,55 çıkar. Bu ne demek? Zam olmadan önce 100 lira ile ürünün tamamını alırken, zamdan sonra % 55'ini ancak alabiliyorsunuz. % 45 paranız değer kaybetti demek. 100 liranızın karşılığı artık 180 lira olmuştur. Siz 100 lirayı yüzde 80 enflasyona karşılık 180 liraya çıkarmadığınız sürece adil davranıyorsunuz, birilerini kayırıyorsunuz demektir.
Bu kısa açıklamadan sonra konumuza dönelim. Geçenlerde bir arkadaşımız geçen yıl eylül ayında İstanbul- Esenyurt'ta 360.000 liraya bir daire almış. 2.000 liraya kiraya vermiş. Bu kira ile 15 tane İstanbul- Samsun bileti alınırdı. 240 dolar, 400 kilo şeker, 1000 ekmek, 33 kg et, 1000 kg domates, 50 kg kaşar peyniri alınabilirdi. Örnekleri çoğaltabiliriz. Şimdi bu para ile neler alınabileceğini sizler daha iyi bilirsiniz. Sadece şeker örneği verelim. 400*25=10.000 lira eder.
Kiracı asgari üçretle çalıştığını söylüyor. Maaşına 2022 yılında yüzde yüze yakın zam geldi. Şimdi aynı kiracı % 25 zam yapacaksın. Kira 2500 olacak diyor. Ev sahibi de 3500 olsun diyor. Burada kim fırsatçı acaba.
Emekli bir polis arkadaşım var. Merzifon'da 3+1 bir dairesi var. 600 liraya kiraya vermiş bir sene önce. % 10 zam yapılacağını da kontrata yazmışlar. Olağanüstü bir ekonomik buhranla karşı karşıyayız. Aynı dairelerin kirası şimdi 3.000 lira civarındaymış. 600 liraya evde oturan kiracıdan hiç ses yok. Aynı kirayı ödemeye devam ediyor. Ev sahibi bu durumdan dolayı çok müzdarip. Kirayı artırmak istiyor Karşı taraf yanaşmıyor. Evden çıkartmak istese de çıkaramıyor. Bu durum karşısında fırsatçı kim acaba sizce?
Buna benzer dünya kadar şikayet var. Bu meyanda açılmış binlerce dava var. Kiracıları memnun etmek için, ev sahiplerini ezmenin bir manası yoktur. Vaktiyle vatandaşın biri bir müftüyü fena kızdırmış. Müftü de vatandaşa küfretmiş. Davalı- davacı olunmuş . Hakim müftüye sormuş:
-Adama küfrettin mi? diye.
Müftü yeminle "Ben ona küfretmedim, o beni kendine küfrettirdi" diye. Bence müftü haklı.
Ev sahiplerine kiraları sözde çokça artırmaya sebep veren etmen nedir? Stokçuluk yanıp malından fazlaca kazanç sağlamaya iten nedenler nelerdir? Düşünmemiz gerekir. Çözüm Kur'an'da. Esteğizubillah: "Vezinuuu bilkistasil müstekiim" Selam ve Dua ile...
30.06.2023
Başöğretmen
M. Cemal TOMAR