Öyle Bir Anket Yapıldıki O Anket AKP'nin Depremi Oldu

MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi'nden Prof. Özer Sencar, son araştırmalarının sonuçlarını açıkladı. Araştırmaya göre 2015 ilk yarısında AKP'nin yıpranma sürecinin etkilerini en fazla gördüğü döneme girerken, toplumdaki memnuniyetsizlik 7 Haziran seçimlerinde AKP'ye oy kaybı olarak geri döndü. Araştırmada muhtemel güncel gelişmelerden bağımsız olarak düşünüldüğünde AKP'nin hükümet ettiği son dönemeçte ekonomi, dış politika, eğitim ve demokrasi alanındaki başarı algısını muhafaza edemediği görüldü.

7 Haziran seçimlerinin ardından AKP 'nin 13 yıllık tek başına iktidar dönemi kapanmış oldu. Koalisyon mu, erken seçim mi tartışmaları sürerken bir yandan da AKP'nin bu seçimlerden neden tek başına iktidar olarak çıkamadığı tartışılmakta. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın seçim meydanlarındaki konuşmaları, yolsuzluk iddiaları gibi nedenler kamuoyu tarafından bu başarısızlığın nedenleri arasında sıralanmaktadır. Fakat tüm bu güncel gelişmelerin yanı sıra 13 yıldır iktidarda olan bir partinin yıpranma payının etkisi de azımsanamaz. Seçmenlerinin güncel gelişmelerden etkilenmesini de kolaylaştıran bu yıpranma payı özellikleAKP gibi uzun yıllardır hükümet eden partiler için kaçınılmaz olma ihtimali elbette daha yüksektir. İşte tam da bu yıpranma payının etkisini görebilmek için Metropoll olarak 6 ayda bir çıkardığımız hükümet karnesi bize yol gösterebilecektir.

EKONOMİ NOTUSeçmenlerin oy vermesini etkileyen en önemli değişken ekonomidir. Seçmenlerin ülkelerindeki ekonomik performanstan memnuniyet düzeyleri ile iktidarlarından memnuniyetleri arasındaki ilişki seviyesi oldukça yüksektir. (Korelasyon=0,8) (Kaynak: Pew Research Center) Tam da bu nedenle, seçmenler ekonominin iyiye veya kötüye gitmesinden iktidar partisini sorumlu tutarak, gerektiğinde iktidarların bu sorumluluğunun hesabını vermeleri gerektiğini düşünürler. Nitekim adında “kalkınma” kavramını içerenAKP bu “ekonomik kalkınma ve istikrar” politikasıyla 13 yıldır iktidarda kalmayı becerebilmiştir. Buna paralel olarak özellikle son yıllarda ekonominin kötü yönetildiğine ilişkin algı iktidar partisi seçmenlerinin oy verme davranışındaki değişikliği açıklayacak faktörlerin başında gelmektedir.

“Hükümetin Karnesi” raporuna göre, son bir yıl içerisinde halkta, ekonomininAKP tarafından kötü yönetildiğine ilişkin algı artmaya devam etmiştir. Haziran 2014'te seçmenlerin %51'i ekonominin kötü yönetildiğini düşünürken bir yıl sonra bu oran 7 puan artışla %58 seviyesine yükselmiştir. İyi yönetildiğini düşünenlerin oranı ise 6 puanlık bir düşüşle %41'den %35'e gerilemiştir. 2014 Mart'ındaki yerel seçimde %45 seviyesinde olan AKP'nin oy oranı ise 4 puanlık bir düşüşle %41 seviyesine gerilemiştir. Halkın alım gücündeki azalma, ekonomik büyüme oranlarında azalış ve faizdeki artışın etkisiyle, bir diğer deyişle AKP’nin “Sürekli ve Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme Stratejisi” nin başarısızlığı nedeniyle, toplum hükümetin ekonomi notunu kırmış ve bu süregelen yıpranma AKP'nin oy kaybetmesine sebep olmuştur.

DIŞ POLİTİKA NOTUHer ne kadar ekonomi hala seçmenlerin oy vermesini etkileyen faktörlerin başında sayılsa da “Ekonomik oy verme davranışı” son yıllarda hâkimiyetini “performans oylamasına” bırakmış görünmektedir. Performans oylamasına göre, seçmenlerin iktidarların geçmiş performanslarını değerlendirmede kullandıkları tek kriter ekonominin genel durumu değildir. Seçmenler ekonomik durumun yanı sıra, iktidarların iç ve dış politika, ulusal güvenlik, eğitim, sağlık, hukuk ve adalet gibi alanlarda uyguladıkları politikaların sonuçlarını da dikkate alarak oy verip vermeme kararını verirler. Bu bağlamda “Hükümetin Karnesi” raporunda hükümetin dış politikasına, daha özelde Ortadoğu ve Suriye politikalarına dair halkın değerlendirmelerine yer verilmiştir.

Seçmenlerin %53'ü AKP’nin dış politikasını başarısız bulurken, % 40'ı ise başarılı bulmuştur. Aralık 2011’de AKP’nin dış politikasını başarılı bulanların oranı %71,2 iken, Haziran 2014’te % 41,3’e ve 2015 yılında da %40’lara gerilemiştir. Bu demektir ki, AKP’nin dış politikasının yanlış olduğunu düşünenler her geçen gün artış göstermektedir.

Anlaşılan o ki; Ahmet Davutoğlu’nun mimarlığını yaptığı, Türkiye’nin içinde bulunduğu coğrafya ve sahip olduğu tarihsel ve kültürel mirası nedeniyle asla tek taraflı bir dış politika izlememesi, aksine kendini daima merkezde konumlandırması gerektiğini vurgulayan “stratejik derinlik politikası” halk nezdinde başarısız olmuştur.

Yine aynı raporda, halkın AKP’nin hem Ortadoğu hem Suriye politikalarına dair algısı incelenmiştir. Halkın % 54‘ü AKP’yi son bir yıldaki Ortadoğu politikasını,% 60'ı da Suriye politikasını başarısız bulmuştur.