1975 yılında Kamboçya’da iktidara gelen Pol Pot, ütopik bir tarım ülkesi kurma çabalarına girişti. Şehirleri boşalttı, parayı kullanımdan kaldırdı ve din ile özel mülkiyete savaş açtı. Kırsal kesimde kollektif çiftlikler kurdurdu. Kamboçya halkı üzerinde yapılan bu radikal toplumsal deney, yüzbinlerce Kamboçyalının hayatına mal oldu.
İktidara geldikten birkaç gün sonra 'Kızıl Kmerler' Amerikalıların şehri bomba yağmuruna tutacağını bahane göstererek halkın hiçbir eşya almadan şehri terk etmelerini ve şehir dışındaki tarlalara gitmeleri gerektiğini anons etti ve anonslardan kısa bir süre sonra başkent Phnom Pehn'de neredeyse tek bir insan dahi kalmamıştı.
1975 ve 1979 yılları arasında yaşanan bu olaylarda nüfusun dörtte birini katleden Kızıl Kmerler, Kamboçya’yı adeta Orta Çağ’a geri döndürmeye çalıştılar. Pol Pot, hedeflediği sistem için harekete geçti. Gazete ve dergiler kapatıldı. Aydın ve entelektüel kabul edilenler içinde sayısız insan öldürüldü. Din adamları, profesörler, gazeteciler, yazarlar, diplomatlar, öğretmenler… Eli kalem tutan herkes ağır işkencelere maruz kaldı. Kırsal bölgelere gönderilenler tarlalarda çalışmaya zorlandı. Pirinç tarlaları adeta ölüm tarlalarına dönüştü.
Yaşanan vahşetin ve öldürmenin boyutu açısında Hitler‘in yaptıkları Pol Pot‘un yaptıklarının gölgesinde kalıyordu. Dünyanın, Kamçboçya‘da yaşanan dramdan önce habersiz ve sonra da sessiz kaldığı dönemlerde, dışarıdan büyük destek alarak ülkede dünya tarihinde görülmemiş katliamlar yapıldı.
Kamboçya’ya cehennem hayatı yaşatan Kızıl Kmerler, Vietnam ordusu tarafından 1979 yılında etkisiz hale getirilmesine ve yeni hükümet kurulmasına rağmen, Birleşmiş Milletler nezdinde 12 yıl boyunca Kamboçya halkının temsilcisi olarak tanındılar.
Vietnam’ın kamplara girmesiyle dört duvar arasında yaşanan vahşet, görüntüleri dünya kamuoyu ile paylaşıldı. Neredeyse 3,5 milyon kişinin Kızıl Kmerler rejimi altında hayatını kaybettiği düşünülüyor. Bu vahşetin bir numaralı sorumlusu Pol Pot ise ormanın derinliklerinde yandaşları tarafından ev hapsinde tutulurken doğal nedenlerden öldü. S-21’in başkanı olan dük lakaplı Kaing Guek Eav ise, 2011’de 35 yıl hapse mahkum edildi.
Haber: Ömer Faruk