Bitlis’in Tatvan ilçesinde bulunan Nemrut Krater Gölü Sonbahar manzarasıyla ziyaretçilerini adeta büyülüyor.
Tatvan sınırları içerisinde bulunan dünyanın ikinci, Türkiye’nin en büyük Kalderası olan ve Anadolu’nun yeryüzü cenneti olarak tabir edilen Nemrut Kalderası, Sonbahar manzarasıyla ziyaretçilerini kendine hayran bırakıyor.
Kış mevsimi öncesi son ziyaretçilerini ağırlayan Nemrut Kalderası’nda, ağaçların yapraklarını tamamen sarartarak dökmesi, doğanın altın sarısına bürünmesi, Kalderayı saran bulut kütleleri, ahenkli ahenkli yağan yağmur, güneş ışınlarının vurmasıyla yıldızlar gibi parlayan obsidyen taşlarının oluşturduğu manzara, göçe hazırlanan kırlangıçların Kaldera üzerinde oluşturdukları ahenkli uçuşlar, ziyaretçilere muhteşem bir doğa güzelliğini seyrettiriyor.
Her haliyle her mevsimde insanı kendine hayran bırakan Nemrut Krater Gölü, ziyaretçilere görüntüsüyle seyrine doyumsuz bir manzara keyfini yaşatıyor. Son ziyaretçilerini ağırlayan Nemrut Krater Gölünde bol bol fotoğraf çekenler ise insanları harika doğa manzarası olan Nemrut’u görmeye davet ediyor. Kaldera’nın içinde kurduğu bir barakada közde çay demleyen yaşlı bir amcanın ikramı ise ayrı bir haz veriyor.
Nemrut Krater Gölü
Kaldera’nın içerisinde 5 göl, çok sayıda lav çıkış merkezi, lav hunisi, sıçratma konisi, sıcak su kaynakları ve 6 adet mağara mevcuttur. Göllerden en büyüğü olan Nemrut Gölü, bir hilal şeklinde ve 15 kilometre karelik bir yüzölçümüne sahiptir. Kaldera’nın batı kesimindeki tabanda bulunan Nemrut Gölü’nün yüzeyi, deniz seviyesinden 2 bin 247 metre, Van Gölü’nden ise 600 metre yüksekliktedir. Volkanik malzeme; cüruf, sünger taşı ve obsidyenden oluşmaktadır. Yöredeki kayaçlar incelendiğinde bazalt, andezit ve trakitlerden oluşan ve akışkan türleri ile kül, tüf, pomza ve ignimbirit gibi volkanik yağış ile oluşan kayaçlardan meydana geldiği görülür.
Nemrut Krater Gölü’nün tarihi
Nemrut Stratovolkanı, tabakalı volkanlar (Stratovolkan) sınıfından, Kuvaterner döneminde oluşmuş, Anadolu’nun önemli yanardağları arasındadır. Nemrut Krateri’nin en son 1411 ve 1441 yıllarında faaliyet gösterdiği yazılı kaynaklarda belirtilmektedir. Güncel krater kenarındaki enine kesitlerde iki farklı piroklastik (volkanik çökel) tabakanın varlığı, 30 yıl ara ile gerçekleşen bu iki patlamayı belgelemektedir. Nemrut Stratovolkanı’nın günümüz kaldera görünümünü almasının yaklaşık 100 bin yıl önce olan büyük patlaması sonucu gerçekleştiği düşünülmektedir. Bu patlamada dağın 4 bin 100 metre civarında olan yüksekliğinin şiddetli bir kaldera patlaması sonucu en yüksek tepesi olan Sivritepe (2 bin 935 metre) düzeyine indiği topoğrafik analizler ile belirlenmiştir.
Kaldera nasıl oluşuyor? Nemrut Kalderası nasıl oluştu?
Volkanik bir patlama sonucu yanardağın altında bulunan magma odasından büyük bir magma çıkışı meydana gelir. Eğer yeterince magma çıkıyorsa, büyük miktarda boşalmış olan magma odasına doğru bir çökme meydana gelir. Bu çökmenin sebebi magma odasında üstünde kalan ağırlığı taşıyabilecek kadar malzeme kalmamasıdır. Kabaca dairesel bir kırık veya bir halka, volkanın kenarında gelişir. Bu halka kırıklar da dayk olarak bilinen sokulum müdahaleleri için besleyici olarak hizmet vermektedir. İkincil volkan bacaları yine bu halkasal kırık üzerinde gelişir. Magma odası boşaldığı zaman halka şeklindeki kırığın merkezinde kalan volkanın merkezi içeriye doğru çökmeye başlar. Bu çöküş, meydana gelebilecek patlamalarla bir doğal felakete dönüşebiliyor. Çöken alan bir ile 250 kilometreye kadar büyüklüğe sahip olabiliyor.(Şükrü Tontaş-İLKHA)