Allah'ü Azim'üş - Şan sizi sınasa, size sağlık gibi, evlat gibi nimet verse sevinip Elhamdülillah Rabbimiz bize ikram eyledi dersiniz. Ne zaman Allah'ü tealâ size musibet verse , bir Bella verse gam çeker, sabretmezsiniz, şükrü unutursunuz.
Hak tealâ hitab eder ki :
<<Ey meleklerim! Onu tutun (canını güçlükle alın ).>> Melekler onun canını bütün kıllar dibinden alıp tekrar bırakıverirler.
Allah (C.C.) 'ın azab ettiğini kimse yapmağa kaadir değildir. Nitekim Allah (C.C.)şöyle buyurur ;
Ölüm döşeğinde yatan kimse bu azabı görüp , Ah! Ah!
Keşke dünya da iken amel etseydim. Bugün budurumu çekmezdim der.
O hastayı bekleyen kişilere hitap gelir;
<<Ey benim kibirli kullarım! İşte bu dostunuza mal sarfederek kurtarınız.
Dünya da benden korkmaz ki tabımla amel etmezsiniz. Benden gelen belaya sabretmez şikayet edersiniz.
İşte bu kul azab içinde ve canı boğazına geldi.Allah'ü tealâ'nın kudretinden melekler bu nidayı işitince <<Ey Rabbim. Senin azabın haktır diyerek secdeye kapanırlar. Bir ayet-i keıimede şöyle buyurulmaktadır.
Sonra meleklere tekrar <<tutun>> nidası gelir melekler her endamından bir kılının dibi bile boş kalmayacak şekilde tutarlar. Üçyüzonüç melek bir ağzından bağırır; <<Ey Allah'ın asi kulunun canı! gel çık teninden bugün, Allah'dan başkasına muhabbet ettiğin için sana azab olunacak gündür.
Mütekebbir olup fakirlere selâm vermezdin. Haram olan şeyleri yapar-
dın. Batılı hak, hakkı batıl görürdün.>> derler. Bu mevzuda cenab-ı hak şöyle buyuruyor :
Bu esnada o kişi meleklere şöyle der : <<beni bir an rahat bırakın ki, aklımı başıma getireyim.>> Fakat bu sefer üzerinde durmakta olan ölüm meleğini görür.
Yapılan azabları unutup titremeğe başlar. O'na <<bu kadar melek azab ederken sen kimsin,niye geldin>> diye sorar. Ölüm heybetli bir avazla bağırarak derki :
Ben öyle bir ölümüm ki, seni dünya yüzünden çıkarıp evladını yetim bırakayım ve dünyada sevmediğin akrabana malını miras edeyim.
Bu duruma gelen insan, ölümden bu sözleri işitince ölecek kadar titreyip yüzünü sağa, sola çevirir. Zira ölümü alameti budur. Buharide zikredilen bir hadistde Resulü Ekrem (S.A.V.) şöyle buyurur:
<<Gözünü duvara çevirdiği zaman duvar ile kendi arasında duran ölümü görür. Ne tarafa dönse ölümü orada görür ve nihayet arkası üzerine döner.
Ölüm meleği katı bir sesle bağırarak: <<Ben ana ve babanın canlarını alan meleğim. Sen ve dostların ise bakar dururdunuz. Ben öyle bir meleğim ki senden önce öldürdüklerim senden daha kuvvetli idi.
Bu yatan kişi melekler ile böyle şöyleşirken azab melekleri çekilip giderler . Yatan azrail (A.S.)'i bu kadar heybetli görünce aklı gider . Azrail (A.S.) şöyle sorar : Dünyayı nasıl gördün ? Bu durum hadisi şerifte şöyle zikredilmiştir:
Ölecek olan der ki; <<dünyanın hilesine aldandım bu hale geldim.>>
Allah'ü tealâ dünyayı bir kadın şekline koyar. Gözleri gök,dişleri öküz boynuzu gibj, bir kötü koku ile gelerek ölecek kişinin göğsü üzerine oturur.
Sonra o adamın malı karşısına getiririlir . Kan ile kahr ile haram helal demeyip kazandığı malı varislerine verilir. Gözü önünde o mal sahiplerine şöyle der : <<Ey asi ! Beni kazanıp haksız yerlere harcayıp sadaka vermedin.
Şimdi senin elinden çıktım ve istemediğin kişilerin eline girdim. Ben senden hiç çekmeden aldılar .
Kişi bu hal iken susayıp yüreği yanarak tutuşur. Dört tarafına bakar .
Sonra o bu halde iken şeytan fırsat bulup başı ucuna imanın almağa gelir.merdud şeytan elinde buzlu su bulunan kadehi tutar. Onu hastanın başı ucunda çalkalar. Yatan kişi şeytanı gördüğü yer ve anla zengin ve fakirin durumu belli olur. (Cenabı hak Said kullarından eylesin.)
Eğer Said değilsen <<getir şu sudan içeyim>> dersen o mel'ûn-ı ebedinin zaten canına minnettir. (Allah muhafaza buyursun) imanı gider , fakat yinede hikmet hüda'nındır. O durumda olan hastanın yanında su bulundurmak ve sık sık ağzını açıp su vermek gerekir.
Eğer hidayet yetişirse,şeytana nalet edip reddeder.
Vadesi tamamlandığında eğer mü'minse, emrolunur. Azrail (A.S ) canını alır . Üçyüz altmış melek o canı Azrail (A.S.) elinde alıp bütün sevgili ve dostları şekline girip uçarlar. Hullelerini giydirip canını cennet sarayına iletirler.
Eğer imansız gittiyse üçyüz altmış siccin melekleri cehennemden katrandan kara zakkum yaprakları getirip o imansız çıkan canı ona Sararlar. Derhal cehenneme götürerek yerini gösterirler.
Bir kimse baliğ olup. Dünya 'da ne kadar yaşarsa hayatı da isyan ve tevbesizlik geçip giderse Allah sakındırsın bu akıbeti görür. Kıyamette rüsvay olur.Cehennemde kendisine karar yeridir.Şayet kendisine Allah'tan hidayet ve Hz. Muhammed'den şefaat erişmezse.