KIYÂMET GÜNÜ CESEDİN RUH İLE MÜCADELESİ
Kıyamet gününde âsîlerin ruhları, cesetleriyle mücadele edecektir. “O gün herkes kendi nefsi için mücadelede bulunur…” meâlindeki, Nahl Sûresi’nin 111. âyet-i celîlesinin tefsirinde İbn-i Abbâs radıyallâhü anh Hazretleri şöyle buyurmuştur:
Kıyamet gününde azâba ve cezaya dûçâr olanlar, birbirleriyle devamlı mücadele ederler. Hattâ ruhları, kendi cesetleriyle de münakaşa eder ve ruhu der ki:
“Yâ Rabbi! Cesedi sen yarattın. Ondan evvel benim el, ayak, göz, kulak gibi uzuvlarım yoktu. Sana isyan olan husûslara el uzatmadım, ayak basmadım, görmedim, işitmedim, tasavvur etmedim.
Sen, benim bu cesede girmemi emrettin. Ben de girdikten sonra bu masiyeti (günahı) işledim. İşte buna bu ceset sebep oldu. Azâbı ve cezayı ona ver de beni bu azâptan kurtar!”
Ceset de der ki:
“Yâ Rabbi! Sen beni yarattığında ben, kuru bir ağaç gibi idim, harekete kudretim yoktu, günaha el uzatamazdım, isyan olan şeyi göremez, işitemez, ona yürüyemezdim.
Vaktâki bana bu can geldiğinde lisânım konuştu, gözüm gördü, ayağım yürüdü. Binâenaleyh bütün günahlara da bu can sebep oldu. Azâbı sırf ona ver de beni bu azâptan kurtar!”
Bunun üzerine Cenâb-ı Hak, şu misâli îrâd buyurarak onları cevaptan âciz bırakır:
“Sizin hâliniz şuna benzer: Bir âmâ ve bir kötürüm, bir bahçeye girip meyvesinden çalmak istediklerinde kötürüm, âmâya, ‘Beni sırtına al da şu bahçeye gidelim’ dese, sonra kötürüm, âmânın sırtına binip meyve çalsalar, hangisi cezaya müstehak olur? Bu hâlde ikisi de cezayı hak etmiş olur, değil mi? İşte, bir günah işlemekte ikisinin müdahalesi olduğundan azâpta da müşterek olurlar. Eğer hayır işleseydiler, hayırda ortak olacaklardı.”