Son aylarda Muş’un en çok tartışılan konusu olan Muş Belediyesinin yapmış olduğu altyapı ihalesinin 2 Haziran’da yapıldıktan sonra iptal edildiğini hatırlatan Belediye Başkanı Feyat Asya, “İhaleyi kim, niye iptal etti hâlâ bilmiyoruz.”dedi. Asya, boruların çapı üzerinden yürütülen tartışmalara da açıklık getirdi.
Belediye Başkanı Feyat Asya ile makamında buluştuk. Muş’a dair aklımıza, aklınıza takılan her türlü soruyu sorduk ve samimi cevaplar aldık.
Altyapı çalışmalarından üst yapı çalışmalarına, su sıkıntısından yolların durumuna, tekrar aday olup olmayacağından taşıma ücretlerine yapılam zamma, Zafer Mahallesi’nde bulunan Sarı Blokların durumunda Muratpaşa Mahallesine yapılan “üvey evlat” meselesine kadar bir çok şeyi konuştuk.
İşte altyapı, toki çalışmaları, yol ve su ile ilgili şikayetler ile kaldırım işgallerinin sebepleri, sonuçları ve yapılması gerekenler ile ilgili sorduğumuz sorular ve aldığımız cevaplardan oluşan röprotajın ilk bölümü.
(Yarın, ulaşım ücretlerine yapılan zamlar, Başkan Asya’nın yeniden aday olup olmayacağı, Zafer Mahallesindeki Sarı Blokların durumu, Muratpaşa Mahallesinin problemleri, Eski Muş Devlet Hastanesi ve mevcut Stadyumun yerlerinin akıbeti, Muş Spor’un durumu ve onursal başkanlık meselesi, Güzeltepe ve Bağlar Köylerinin referandum ile Belediyeye bağlanması, duraklar ile ilgili şikayetler ve yüksek katlaşma konularındaki sorular ve aldığımız cevapları yayımlayacağız.
Şehirde vatandaşın en çok şikayetçi olduğu konulardan biri içme suyu sıkıntısı ve yolların durumu. Hadi ana caddelerde altyapı çalışması var, peki ara yollar, mahallelere giden yollar ile ilgili neden bu kadar şikayet var? Sular neden akmıyor?
Biz geçen yıl ve bu yıl içerisinde ara sokaklarda kısmen bir yol çalışması yaptık. Fakat yaparken de bunun geçici bir çalışma olduğunu da biliyorduk. Vatandaşa çok ciddi manada bir sıkıntı yaşatmamak adına bu yolları yapıyoruz ama geçici çözümler, çünkü alt yapı çalışması bitmeden yapılacak her çalışma yeniden kazı yapmak, yeniden yıkmak, yeniden yapmak manasına geliyor. Bu da bir işi iki kere, üç kere yapmak anlamına geliyor ki, çok büyük bir külfete neden oluyor. Yine dönüp dolaşıp, alt yapıya, alt yapı işlerinin yapılmasına bağlanıyoruz. Şehrin derin bir nefes alması, sokaklarının, yollarının tamamen güzel bir görünüme sahip olması için alt yapı çalışmalarının tamamen bitmesi gerekiyor. Sonrasında tüm sokak ve caddelerimizi en modern görünüme zaten kavuşturacağız. Arada aciliyet olan yolları da zaten onarıyor ya da yapıyoruz.
İçme suyu da bu şehrin en büyük problemlerinden bir tanesi. Bir kere bu şehrin su şebekelerinin vanaları bile yok. Bir yerde patlak oluştuğu vakit, oraya müdahale etmek adına neredeyse tüm şehrin suyunu kesiyoruz. Bu ve benzeri sorunlar nedeniyle şehirde su ile ilgili zaman zaman büyük sıkıntılar yaşanıyor. Bunu bir günde, bir ayda, bir yılda düzeltmemiz de maalesef mümkün değil. Ancak bu böyle diye boş oturup bekliyor da değiliz. Su ile ilgili de yeni sistem kuruyoruz. Yeni sistemimizde her mahallenin, her bölgenin, ayrı ayrı vanaları olacak, ayrı depoları olacak. Bu da su problemini tamamen ortadan kaldıracak. Bir kere su depolarımızda çok büyük sıkıntılar var. Bunlara su deposu demek bile gülünç. Bunları yenileme çalışması yapıyoruz. En büyük problemlerden biri olarak gördüğümüz su deposu çalışmalarına katkı sunmak adına Muratpaşa mahallemizde 3 bin tonluk yeni bir su deposu yapıyoruz. Ve yine içme suyu temin etme noktasında, devlet su işleri ile yaptığımız anlaşma gereği ön protokollerimiz imzalandı. İlgili firma ve devlet su işleri marifetiyle, Alparslan 2 Barajı Mercimek Kale regülatöründe arıtma tesisi kurarak şehrimize cazibeli su getirme çalışmalarım başladı. Bu sayede şehrin tüm su ihtiyacı giderilmiş olacak. Bu, biraz zaman alacak ama sonuçlandığından su problemi tamamen ortadan kalkmış olacak.
Kale Mahallesinde devam eden TOKİ çalışmaları ne aşamada ve mahallelinin yaklaşımı nedir? Sizce TOKİ, Muş için büyük öneme sahip tarihi Kale Mahallesinin siluetini bozmadı mı?
Biz geldiğimiz zaman TOKİ üzerinde hazır bir proje vardı. Ancak hak sahiplerinin çok ciddi bir mağduriyeti de sözkonusuydu. Geldiğimizde zemin artı 9 kat olarak planlanan binalar ile ilgili girişimde bulunduk ve bu katların çok yüksek olduğunu, Kale Mahallesinin siluetini bozduğunu söyledik, onlar da sağ olsunlar iki kat düşürdüler. Tabi ki büyük ve sıkıntılı bir iş fakat bu sene sonu itibariyle bitmesini bekliyoruz. Şu anda çevre düzenlemesine geçilmiş durumda. Bu sene sonunda hak sahiplerine 400'e yakın konut teslim edilecek. Bu memlekette makul olarak tartışılan her şeyde bir haklılık payı vardır. Şimdi kalenin silueti bozuldu, Ulu Caminin etrafı kapandı eleştirilerini biz makul karşıladık, ancak dediğim gibi bizden önce yapılmış bir plan ve değişmesi yönünde çok fazla müdahil olamadık. Daha iyi bir çalışma yapılabilirdi ancak hak sahipleri ile protokoller imzalanmıştı. Biz hataları en asgariye indirecek şekilde müdahalelerde bulunduk. Bittiğinde oranın çok güzel bir görüntüye sahip olması adına elimizden her şeyi yaptık, yapıyoruz.
Kaldırım işgalleri ile alakalı zaman zaman birkaç çalışmanız oldu, o konuda bir aşama katedebildiniz mi? Vatandaşlar, özellikle kadınlar bu konuda çok şikayetçi.
Bu memlekette hep beraber eşit şartlarda yaşıyoruz. Herkesin ya kadın annesidir, ya kadın eşidir, ya kadın kardeşidir. Kaldırım işgallerinden en büyük rahatsızlığı kadınlar duymaktadır. Biz, bunu göz önünde bulundurduk. Göreve gelir gelmez işin resmi boyutuyla bin 500 tane tebligat yazdık. Bu işin mevzuat yönüyle uyarısını yaptık. Sonra pankartlar yazdık, hem inançsal boyutta hem de biraz örfi boyutta halkımızı bilinçlendirmeye çalıştık. Ramazan ayında iki caddemizde de halkı uyarmak konusunda çalışmalar yaptık. Buna karşılık gelmeyince de şu anda işin cezai kısmına geçtik. Bu sadece Muş'un sorunu değil Türkiye'nin sorunudur. Yani kaldırım işgali konusunda Türkiye’nin her yerine gittiğinizde bu anlamda sıkıntılar yaşanıyor. Kale Parkımızda bir çalışma başlatıyoruz. Hem mesire alanları hem de vatandaşın gidip rahat oturabileceği yerler yapmak için kentsel dönüşümden sonra bir çalışma başlatıyoruz. Alternatif yerler arttıkça, cezalar sıklaştıkça, insalarımız da biraz daha bilinçlendikçe kahvehanelerdeki bu yol ve kaldırımlarda oturan insanlar konusunda biraz daha rahatlarız. Bu sorunu ortadan kaldırmak için ne gerekiyorsa yapıyoruz, yapacağız.
Bu günlerde Muş, alt yapı ile yatıp, alt yapı ile uyanıyor. Şehir merkezinde kazılmadık yol, kazılmadık sokak yok neredeyse. Halk bu çalışmalara nasıl bakıyor, size destek veriyorlar mı, çalışmalardan memnunlar mı? Çok şikayet alıyor musunuz?
Alt yapı meselesi, bizim seçimden önce halkımıza verdiğimiz en büyük sözümüzdü. Çıkıp demiştik ki seçilirsek Muş’un alt yapı sorununu kökünden halledeceğiz. Bu gün de bir yandan bu sözümüzü tutmanın mutluluğunu yaşarken bir yandan da süreci en iyi şekilde idare etmeye çalışıyoruz.
Bildiğiniz gibi alt yapı ihalesi 2 Haziran 2016 tarihinde yapıldı. 65 gün sonrasında ise hâlâ öğrenemediğimiz bir nedenle ihale iptal edildi. Ancak biz ne yıldık, ne de vazgeçtik. İnatla ihalenin yeniden yapılması için girişimlerimizi sürdürdük. Ve nihayetinde 9 Eylül 2016’da yeniden altyapı ihalesini yaptırdık.
İhalenin iptali ile ilgili çok dedikodu dolaştı, çok konuşuldu. Niye iptal edildiğini gerçekten bilmiyor musunuz?
Dedikodulara kulağımızı tıkadık ama evet niye iptal edildiğini biz de bilmiyorduk. İşin o kısmı ile ilgilenmedik, biz yeniden ihaleyi nasıl yapabilirize kafa yorduk. Nihayetinde de şehrimize hayırlı olan bir işe imza attık.
Şu an kaç noktada çalışma var? Vatandaşlar hem gece hem de gündüz çalışılmadığından şikayetçi, böyle bir ihtimal yok mu? Daha az toz duman olamaz mıydı?
Şu anda Sütlüce mahallemizde ayrı bir çalışma, Yeşilyurt mahallemizde ayrı bir çalışma, eski Erzurum caddesinde ayrı bir çalışma, Hürriyet caddesinde ayrı bir çalışma ve en önemlisi de İstasyon caddesinde ayrı bir çalışma yapıyoruz. Alt yapı çalışması çok meşakatli bir çalışma farkındayız ancak bunu yapabilecek başka bir yöntem de yok. Biz de gece gündüz demeden çalışmak isterdik ancak, akşamları da çalışmak hem teknik olarak, hem de imkanlar ölçüsünde mümkün değil. Elektrik, su, telefon, doğalgaz hatlarını da göz ardı etmemek gerekiyor. Zira gece yapılan çalışmalarda yaşanılabilecek küçük bir aksaklık yaptığımız çalışmadan elde ettiğimiz faydadan çok daha büyük zararlara vesile olabilir. Halkımızdan biraz daha sabır, anlayış ve destek bekliyoruz.
Peki, bu boruların çapları üzerinden yürütülen tartışma nedir? Sokakta herkesin dilinde boruların hem eski hem de küçük olduğu yönünde bir tartışma söz konusu.
Öncelikle şunu belirteyim ki bu boruların çaplarını ben belirlemedim. Zaten böyle bir şey de pek mümkün değil. Bu işin bir mühendislik boyutu var. Buna ne Muş Belediyesi olarak biz ne de İller Bankası karar verebiliyor. Bu işin bir etüt çalışması var, onun sonucunda ortaya bir durum çıkıyor ve ona özellikler belirleniyor. Bu boru tartışmalarından sonra benim de kafam karıştı ve genel müdüre bizzat sordum. Dedim ki, şehrimizde şöyle bir algı oluştu. İnsanlar boruların küçük ve yetersiz olacağını düşünüyor. Bana, dedikleri şey şu: ‘bu boruların çapının geniş olması, dar olmasından daha büyük sıkıntılara neden olur. Siz öyle kendi kafanıza göre geniş boru kullanamazsınız. Bu çapta boru kullanılmasının matematiksel hesaplamaları var. Daha geniş boru kullanırsanız, bu daha sağlıklı olacak diye bir durum söz konusu değil. Debi ile akar ile ilgili bir durum söz konusu, geniş boru olursa yeterli doluluk sağlanmaz ve bu zamanla birikmeye ve tıkanmaya neden olur. Oysa mevcut borular en uygunu ve 400 bin nüfusa göre yapılan bir hesaplama söz konusu. Her mahallenin, her caddenin, her yolun kendisine münhasır arteri oluşacak. Dolayısıyla bu borunun küçüklüğü ya da büyüklüğü ile ilgili defalarca analiz yapılmış durumda. İnsanlarımız bu konuda müsterih olsunlar.
Şu anda çalışmalar ne aşamada?
Mevsim şartları nedeni ile biraz geç başladık. Bunu telafi edebilmek adına çalışamalarımızı biraz daha sıklaştırmış durumdayız. Şu anda 14 noktada çalışma yapıyoruz. Bu sene İstasyon, Cumhuriyet ve eski Erzurum caddelerini bitirip, parsel bağlantılarını da yapmayı hedefliyoruz. Ondan sonra üst çalışmalarına başlayacağız.
Peki alt yapı çalışması ne zaman sonuçlanacak?
Bizim yaptığımız sözleşme koşullarına göre 2018 yılının 31 Aralık tarihinde bitmesi gerekiyor.
Biter mi peki?
Tabii mevsimsel şartların sıkıntısı olur mu? Olabilir. Ancak biz bu konuda çok hassas davranıyoruz ve sıkı tutuyoruz. Üst yapı çalışmalarına başlamak için belirlenen tarihte bitmesi için elimizden geleni yapacağız.
Haber: Tuncay ÇANGA