Fındık işçilik maliyeti sürekli artıyor. Çare aranıyordu ve bulundu. Fındık bahçelerine plastik malzemeden üretilmiş FİLE seriliyor. Olgunlaşan fındık, kendi kendine file üzerine dökülüyor. Fileler toplanıyor ve toplanan fındık doğrudan patoza veriliyor.
İşçilik bakımından kazançlı.
Birincisi ve önemlisi, üç tona kadar fındık üreten aile işletmelerinin işçi sorunu ortadan kalkıyor.
İkincisi, çuvalcı sorunu yok. Bu yıl çuvalcıya 3 bin lira yevmiye ödedim.
Üçüncüsü daybaşı sorunu yok. Bu yıl her 20 ameleye bir daybaşı ücreti ödedim. Günde, ortalama 40 kişi çalıştı. Daybaşına 6000 lira yevmiye ödedim.
Dördüncüsü işçiye kuşluk yemek verme masrafı yok. Bu yıl kuşluk masrafı olarak 15 700 lira ödedim.
Beşincisi işçi taşıma gideri yok. Bu yıl araç seferine 4500 lira ödedim. 29 araç=130.500 lira maliyet getirdi. 3 km yol için bu para çok. Fakat gelenek böyle oturmuş.
Altıncısı harmancı sorunu yok. Bu yıl harmancıya 45 bin lira ödedim.
Yedincisi, Patoz için harman toplama sorunu yok. Bu yıl harman toplamak için 4 kiş çalıştı. 3 bin lira kişi başına ödeme yaptım.
En önemlisi şımarık ve bir elinde telefon fındık toplayan amele yok. Adam başı iki çuval fındık toplayamadılar. Hak etmeden para aldılar.
File sistemini kim bulmuş ise ona teşerkkür etmek lazım. Gelecek yıl file sistemini deneyeceğim. Ne kadar başarılı olacak bilemiyorum. Ama deneyeceğim.
Şinasi Kara