Meme kanseri, meme dokusundaki hücrelerden gelişen bir kanseri türüdür. Meme dokusunun herhangi bir yerinde oluşabilen bu kanser türünün en sık görülen tipi meme kanallarından kaynaklanan "duktal" kanseridir. Süt üreten bezlerden köken alan "lobüler" kanser de sık görülen diğer tip meme kanseridir. Ayrıca diğer dokulardan kaynaklanan daha nadir medüller, tübüler, müsinöz gibi tipleri de vardır. Meme kanseri oluşumunda genetik değişiklikler çok önemlidir. Genetik yapıda çeşitli faktörlerin ve normal yaşlanmanın etkisiyle ortaya çıkan bozukluklar kansere neden olur. Ancak meme kanserlerinin sadece %7-9’luk bir kısmı ailesel geçişlidir. Özellikle anne tarafında genç yaşta meme kanseri ve erkek meme kanseri görülmesi ailesel bir geçişe işaret edebilir.

Meme Kanseri'nin Nedenleri

-Kadın cinsiyet ve yaşlanma meme kanseri için en önemli risk faktörleridir. Ayrıca 30 yaşından sonra ilk doğumunu yapan kadınlarda risk bu yaştan önce ilk doğumunu yapan kadınlara göre artmaktadır.

-İlk adetini normalden daha erken yaşlarda gören kadınlar, normal bir kadına göre daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacağından risk artmaktadır. Ayrıca yine bu sebepten dolayı 55 yaşından sonra menapoza giren kadınlarda da risk artmaktadır.

-Bazı çalışmalar en az bir yıl emzirme'nin koruyucu etkiyi arttırdığını iddia etmektedir.

-Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanımı meme kanseri gelişim riskini arttırmaktadır.

- Menopoz sonrası hormon tedavisi için alınan ilaçlar, menopoz şikayetlerini hafifletmek veya ortadan kaldırmak için alınsa da meme kanseri ve rahim kanseri riskini arttırmaktadır.

-Nedeni bilinmeyen bir şekilde uzun boylu kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Ayrıca Menopoz öncesi normalden zayıf olan ve menopoz sonrası normalden daha kilolu olan kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır.

-Menopoz döneminde kadınların yağ oranı yüksek yiyeceklerden uzak durması, bunun yerine koruyucu etkiye sahip sebze ağırlıklı beslenmeleri önerilmektedir.

-Günde 1 bardaktan (1 bira, 1 bardak şarap, 1 duble sert içecek) daha fazla alkol tüketimi kadınlarda östrojen hormonu düzeylerini arttırdığı için kanser gelişim riskini arttırabilir.

-Annesinde, anne tarafından akrabalarında, teyzesinde ve ve/veya kız kardeşinde meme kanseri olan kadınlarda meme kanseri gelişmesi riski normal toplumdan daha fazladır.

Meme Kanseri'nden Nasıl Korunulur?

Bazı risk faktörleri sizin kontrolünüz altındadır. Genel sağlık durumunuzu koruma amaçlı dengeli beslenme, zayıflama veya kilonuzu koruma, sigara içmeme, alkolü sınırlandırma, düzenli egzersiz gibi faaliyetlerde bulunabilirsiniz. Ancak bunlar riskinizi tamamen yok etmez. Bu nedenle meme kanserine yakalanmışsanız bu hiçbir şekilde sizin veya başkasının suçu değildir. Kendinizi suçlu hissetmek veya yanlış olduğunu düşündüğünüz şeyleri veya kişileri suçlamanızın size bir faydası yoktur; tam aksine moralinizi yüksek tutmak tedavinizi de olumlu yönde etkileyecektir.

Meme Kanserinin Belirtileri: Meme kanserinin en sık rastlanan belirtisi, memede ağrısız, zamanla büyüyen bir kitlenin hissedilmesidir. Ancak, hastaların çok azında ağrı da belirtilere eşlik edebilir. Daha nadir olarak memede çekintiler, deride kalınlaşma, şişlikler, deride tahriş ya da bozulmalar ve meme ucunun hassaslaşması ya da içe dönmesi de dahil olmak üzere meme ucu belirtileri yer almaktadır. Sanıldığının aksine ağrı ve kanlı akıntı ileri evrelerde ortaya çıkmaktadır.

Öneri

Normalde 20 yaşından sonra meme muayenesi ve yılda bir kez doktorda meme muayenesi yaptırmanız önerilir. Bu nedenle, erken dönemde hastalığın yakalanması için kadınların bilgi sahibi olması gereklidir. 50 yaşından sonra 2 yılda bir mamografi çekilmesi önerilmektedir. Ulusal kanser tarama programı önerilerine göre ülkemizde uygulanan meme kanseri tarama protokolü aşağıda yer almaktadır.
20-40 yaş arası; Ayda bir kendi kendine meme muayenesi, iki yılda bir klinik meme muayenesi
40-69 yaş arası; Ayda bir kendi kendine meme muayenesi, yılda bir klinik meme muayenesi, iki yılda bir mamografi çekilmesi gerekmektedir.