İlk sivil ve askeri uçağı yapan, ilk özel havayolu şirketini kuran ve aynı zamanda ilk düşman uçağını vuran, Türk Havacılık tarihinin en üretken ve girişimci kişilerinden birisi olan VECİHİ HÜRKUŞ 16

Temmuz 1969 tarihinde aramızdan ayrılmıştı. Saygıyla ve rahmetle anıyoruz.

Türk Havacılık tarihinde Vecihi Hürkuş'un ilklerinden bir kısmı;
- Kafkas Cephesi’nde bir Rus uçağını düşürerek ilk Türk Hava Zaferini kazandı (Kelkit, 26.09.1917)
- İstiklal Savaşında uçak kanatlarının tamiratı için jelâtin ile emait imal etti.
- İstiklal Savaşının ilk keşif uçuşunu yaptı (Kula/Alaşehir 15.08.1920)
- İstiklal Savaşında ilk hava zaferini kazandı (Alaşehir 15.08.1920)
- İstiklal Savaşında, her sınıf muharipler arasında Mustafa Kemal Atatürk’ün teklifleriyle üç defa TBMM takdirnamesi verilen tek kişi olarak kırmızı şeritli İstiklal Madalyası kazandı.
- Türk toprağı üzerine ilk yolcu seferi düzenledi. Caproni Breda – 11 yolcu (Edirne, Haziran 1923)
- İlk Türk tayyaresinin planlarını ve inşasını yaptı “Vecihi K-VI” (İzmir, 1924) İlk ve tek uçuşu (İzmir, 28.01.1925).
- Türkiyede kurulan ilk sivil havacılık organizasyonu olan Türk Tayyare Cemiyeti (THK) kurucuları arasındaki ilk ve tek pilottur.
- Türkiye’de ilk olarak Vecihi Hürkuş’a “Türkiye’nin Baştayyarecisi” ünvanı verildi (Ankara, 17.06.1925)
- Türkiye’de ilk paraşüt atlayışında uçağı, Vecihi Hürkuş kullandı. Atatürk’ün de izlediği gösteriyi Alman paraşütçü Herr Hainike gerçekleştirdi. (Ankara, 16.09.1926)
- İlk Türk sivil uçağının planlarını ve inşasını yaptı. “Vecihi XIV” (Kadıköy/İstanbul, 16.09.1930)
- Avrupa semalarında ilk Türk uçağı ile uçuş yaptı (Prag-İstanbul, 25.04.1931)
- Türkiye’de ilk Türk uçağı ile ilk yurt turunu yaptı. (02.09.1931 / 09.11.1931)
- Türkiye’de ilk Sivil Kara ve Deniz Tayyare Fabrikası’nı kurdu. “Vecihi Fiham Kara ve Deniz Tayyare Fabrikası” (Kadıköy/İstanbul, 1932) Vecihi XIV tipte 2. Uçağını yaptı. İlk Türk Deniz Uçağını yaptı.
- Uçak motorlu sürat teknesinin projesini yaparak “Vecihi SK-X” ihtira beratı aldı (1930). İnşasını yaptı (Kadıköy/İstanbul, 1933)
- “V.S.T.M.” Türkiye'deki ilk sivil pilotaj okulu açtı “Vecihi Sivil Tayyare Mektebi (Kadıköy/İstanbul, 1932)
- İlk Türk kapalı kabin yolcu/deniz uçağını ”Vecihi XVI” inşa etti. (Kadıköy/İstanbul, 1933)
- İlk Türk Spor ve Eğitim uçağı “Vecihi XV” uçağını imal etti. (Kadıköy /İstanbul, 1933
- İlk Türk kadın tayyare pilotu Bedriye Bacı’yı (Gökmen) ve 12 pilot yetiştirdi (Kadıköy/İstanbul, 1933)
- Türk Kuşu'nun kuruluşu ilgili katkılarda bulunurken Türkiye’de ilk planör inşasını (US–4 ve PS–2) gerçekleştirdi. (Ankara, 1935–36)
- Kamu kaynaklı olmayan “Kanatlılar” havacılık dergisini 12 sayı süreli çıkarttı. (İstanbul, 1948)
- Yurt içi hatlarda yolcu ve kargo taşımacılık yapan “HHY” ilk özel havayolu şirketini kurdu. “Hürkuş Havayolları” (İstanbul, 1954–60).
- ICAO tarafından, dünyada pilotluğu 50 yılı aşan ilk Türk pilot olarak ödüllendirildi (1916–1967)
- 1916–67 yılları arasında, Vecihi Hürkuş toplam 102 ayrı model uçak kullanan ilk ve tek pilottur.
- Hayatının yaklaşık 30.000 saati havada geçen ilk ve tek Türk pilottur.
Elindeki tüm sermayeyi son kuruşuna kadar geliştirdiği yerli ve milli uçaklar ve uçuş eğitimi okulu için harcayan Vecihi Hürkuş'a Allahtan rahmet diliyoruz. Mekanı cennet olsun.

İlhami PEKTAŞ