Dünyada teknopark faaliyetleri 1951 yılında Silikon Vadisi-Stanford Araştırma Parkı ile başlamıştır. Silikon Vadisinin başarısı ve yükselişi, Amerika ve Avrupa’da 1970’li yıllarda teknopark faaliyetlerinin yayılmasına ve artmasına yol açmış, 70’lerin sonuna doğru bu hareketlilik Japonya’ya ulaşmıştır. Bugün dünyada 1000’e yakın teknopark bulunmaktadır. Bu sayı inkübasyon merkezleriyle birlikte 4000’e ulaşmaktadır.

Teknoparkların %83’ü kar amacı gütmeyen yapılardır. %62’si bünyesinde kuluçka birimi barındırmakta, %70’i kamu yatırımı ile kurulmuş, % 73’ü arsa kiralayarak kendini idame ettirmektedir. Teknokent firmalarının %26’sı bilişim teknolojilerinde, % 20’si bioteknolojide, %19’u elektronik, %8’i çevre, % 6’sı ileri malzeme, % 5’i kimya, % 9’u tarım ve % 7’si diğer sektörlerde faaliyet göstermektedir.

Gelinen noktada, aralarında Apple, Google, Facebook, HP, Cisco ve Tesla gibi şirketlerin bulunduğu Silikon Vadisi, 2016 yılı itibarıyla toplam değeri 1 trilyon doları bulan 30 bin firmaya ve 1.5 milyon çalışana ev sahipliği yapıyor.

Türkiye’de ise şu anda ülkemizin 54 şehrinde 81 teknopark bulunuyor. Bu teknoparkların 61'i aktif bir biçimde faaliyet gösteriyor. 21 teknopark ise OSB'lerde yer alıyor.

Teknopark'larda bulunan firmaların % 37’si yazılım sektöründe, %17’si Bilgisayar ve İletişim Teknolojileri sektöründe, % 8’i Elektronik ve % 6’sı Makina ve Teçhizat İmalatı alanlarında faaliyet göstermekte, ayrıca Medikal, Enerji, Kimya, Gıda, Savunma, Otomotiv gibi bir çok sektörden firmalar bölgelerde Ar-Ge faaliyetleri kapsamında yer almaktadır. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde, 2018 yılı Kasım ayı itibariyle toplam 49.759 personele istihdam sağlanmıştır. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde tamamlanan Ar-Ge proje sayısı 29.792, yürütülen Ar-Ge projesi ise 8.682 adettir.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre, faaliyette olan teknokentlerdeki firmaların gerçekleştirdiği toplam ürün ve hizmet satışı ise yaklaşık 57.8 milyar lira civarında.

İlhami Pektaş.